Algemeen
Ben je zwanger of van plan dit op korte termijn te worden en wil je een reis maken? Reizen tijdens de zwangerschap hoeft geen probleem te zijn. Bereid je goed voor en pas eventueel je reisplannen aan. Zeker als je wilt reizen naar landen waar malaria of gele koorts voorkomt. Zwangere mogen geen gele koorts vaccinatie ontvangen. Bedenk dan of deze reis noodzakelijk is.
Tijdens de zwangerschap verandert er veel in jouw lichaam: de weerstand is verminderd. Dit geeft een hoger risico op infecties. De kans dat je medische hulp nodig hebt is groter. De veiligste reisperiode is het tweede trimester van de zwangerschap: de vierde tot en met zesde maand. De meeste vrouwen voelen zich dan het fitst en de kans op problemen is dan het kleinst.
Ben je zwanger of heb je een zwangerschapswens? Boek niet zomaar snel de eerste mooiste bestemming voor je je informeert over de gezondheidsrisico’s in het land. Ga ALTIJD langs bij uw huisarts of reizigersverpleegkundige.
Muggen
Reizen naar een gebied met malaria (midden of hoog risico), gele koorts of zikavirus (uitbraak) wordt tijdens de zwangerschap sterk ontraden.
Het is heel belangrijk om jezelf en de baby goed te beschermen. Niet alleen om beten te voorkomen, maar vooral om infecties en koorts te vermijden, wat risico’s tijdens de zwangerschap kan vergroten.
Gelukkig kun je als zwangere veilig DEET gebruiken, mits je kiest voor een variant met maximaal 30%. Dit biedt nog steeds effectieve bescherming, maar blijft minder lang op de huid zitten. Daarom moet je vaker sprayen. Dit betekent niet dat je minder goed beschermd bent, zolang je regelmatig opnieuw aanbrengt.
Naast DEET zijn er andere maatregelen die je kunt nemen. Draag lange, lichte kleding, slaap onder een geïmpregneerde klamboe en probeer binnen te blijven tijdens piekuren van muggenactiviteit. Door deze voorzorgsmaatregelen te nemen, bescherm je jezelf én je baby en kun je met een gerust hart genieten van je reis.
Er is momenteel geen vaccin tegen het Zika-virus, dus preventie draait volledig om het vermijden van muggenbeten en het minimaliseren van andere risico’s. Seksuele bescherming: Gebruik condooms als jij of je partner mogelijk is blootgesteld aan het Zika-virus, vooral als een zwangerschap gepland is. Voor meer informatie over het Zika-virus lees je op deze pagina!
Er is nog geen vaccin tegen malaria, dus bescherming is essentieel, vooral tijdens de zwangerschap. Muggen kunnen de ziekte overbrengen, wat risico’s voor jou en je baby met zich meebrengt. Draag lange kleding, slaap onder een klamboe en vermijd muggenrijke gebieden. Overleg met je arts of reizigersverpleegkundige over veilige malariapillen, want niet alle soorten zijn geschikt tijdens de zwangerschap. Voor meer informatie over malaria, klik hier!
Over het algemeen wordt geadviseerd om tijdens de zwangerschap geen gele koorts vaccin te nemen. Het is veiliger om gebieden met gele koorts te vermijden. Toch kan vaccinatie overwogen worden als er een daadwerkelijk risico bestaat. Lees hier meer over gele koorts.
Wie mag welke DEET?
Diarree op reis
Reizigersdiarree is een veelvoorkomend probleem, zelfs als je goed op je hygiëne let. Tijdens de zwangerschap is het extra belangrijk om alert te zijn op uitdroging en voedingstekorten, omdat je lichaam meer vocht en voedingsstoffen nodig heeft dan normaal. Een buikgriep of voedselvergiftiging kan daarom sneller effect hebben op je welzijn en dat van je baby.
Een van de grootste risico’s bij diarree is uitdroging. Omdat je door frequent vochtverlies sneller een tekort aan vocht en mineralen kunt krijgen, kun je je slap, duizelig en vermoeid voelen. In ernstige gevallen kan uitdroging zelfs leiden tot een verminderde doorbloeding van de placenta, wat de zuurstof- en voedingsstofvoorziening naar je baby kan beïnvloeden. Daarnaast kan langdurige diarree leiden tot verstoringen in je elektrolytenbalans en een tekort aan belangrijke voedingsstoffen, wat vooral in het tweede en derde trimester een probleem kan zijn. In zeldzame gevallen kan uitdroging zelfs samentrekkingen van de baarmoeder veroorzaken, wat het risico op vroeggeboorte vergroot.
Veel reizigers grijpen bij diarree snel naar diarreeremmers zoals loperamide of Imodium, maar deze worden tijdens de zwangerschap afgeraden. De belangrijkste reden hiervoor is dat diarreeremmers de bewegingen van de darmen vertragen, waardoor de diarree minder snel doorgaat. Dit klinkt misschien prettig, maar het kan er ook voor zorgen dat schadelijke bacteriën of virussen langer in je lichaam blijven, waardoor de infectie kan verergeren. Daarnaast is er onvoldoende onderzoek naar de veiligheid van deze middelen tijdens de zwangerschap, vooral in de eerste maanden waarin de organen van je baby zich ontwikkelen.
ORS
In plaats van diarreeremmers wordt geadviseerd om ORS (Oral Rehydration Solution) te gebruiken. Dit is een suiker-zoutoplossing die helpt om je vocht- en mineralenbalans te herstellen, waardoor je je sneller beter voelt. ORS stopt de diarree niet, maar voorkomt uitdroging en helpt je lichaam om te herstellen. Het is verkrijgbaar bij apotheken en drogisterijen, maar kan ook zelf gemaakt worden met water, suiker en een klein beetje zout.
Als je reizigersdiarree krijgt tijdens de zwangerschap, is het belangrijk om veel te drinken, lichte en goed verteerbare voeding te eten en voldoende rust te nemen. Was altijd goed je handen, vermijd onveilig kraanwater en wees voorzichtig met rauwe of slecht verhitte voeding om de kans op een infectie te verkleinen. Mocht de diarree langer dan twee dagen aanhouden, gepaard gaan met hoge koorts, bloederige ontlasting of tekenen van ernstige uitdroging zoals weinig plassen en extreme vermoeidheid, neem dan direct contact op met een arts. Het is altijd beter om geen risico’s te nemen als het om je gezondheid en die van je baby gaat.
Koorts
Tijdens de zwangerschap ben je vatbaarder voor infecties, waaronder tropische ziektes zoals malaria, dengue en Zika. Koorts van 38,5°C of hoger kan schadelijk zijn voor de baby en in sommige gevallen vroegtijdige weeën uitlokken. Daarom is het belangrijk om bij koorts in de (sub)tropen altijd een arts te raadplegen.
Omdat koorts niet altijd makkelijk in te schatten is, kan het handig zijn om een thermometer mee te nemen op reis. Zo kun je snel controleren of je lichaamstemperatuur te hoog is en of medische hulp nodig is.
Niet alle medicijnen zijn veilig tijdens de zwangerschap. Paracetamol kan zonder risico worden gebruikt om koorts te verlagen, maar andere medicatie, zoals bepaalde antibiotica en malariatabletten, moeten altijd in overleg met een arts worden genomen.
Om infecties te voorkomen, is goede bescherming essentieel. Draag bedekkende kleding, gebruik een muggenwerend middel met een veilige concentratie DEET en slaap onder een klamboe. Vermijd daarnaast onveilig kraanwater en rauwe of slecht verhitte voedingsmiddelen.
Als je zwanger bent en een reis naar de tropen overweegt, is vooraf medisch advies belangrijk. Bij ziekte of aanhoudende koorts is snelle medische hulp cruciaal om risico’s voor jou en je baby te minimaliseren.
Vliegen
Ben je (meer dan) 36 weken zwanger? Dan wordt het lastig om nog een vlucht te boeken. De meeste luchtvaartmaatschappijen nemen je niet meer mee, simpelweg omdat de kans op een vroege bevalling in het vliegtuig te groot is. En geloof me, dat is niet iets wat je op 10.000 meter hoogte wilt meemaken!
Bij een tweelingzwangerschap ligt die grens nog lager: vanaf 32 weken mag je vaak al niet meer mee. Medisch gezien is het sowieso onverantwoord om te vliegen na de 37e week van je zwangerschap tot een week na je bevalling. Je lichaam heeft rust nodig, en de drukverschillen en beperkte bewegingsruimte in een vliegtuig helpen daar niet bij.
Vliegen vóór de 36 weken? Hier moet je op letten!
Als je nog onder de 36 weken zwanger bent, kun je in de meeste gevallen nog veilig vliegen, maar het is goed om met een paar dingen rekening te houden:
– Check de regels van de luchtvaartmaatschappij – Sommige maatschappijen vragen al vanaf 28 weken om een zwangerschapsverklaring van je arts. Blijf gehydrateerd – De lucht in een vliegtuig is droog, dus drink genoeg water. Beweeg regelmatig – Zwangerschap verhoogt het risico op trombose. Sta regelmatig op, rek je benen en draag eventueel steunkousen. Kies een comfortabele plek – Een stoel aan het gangpad geeft je wat meer bewegingsruimte en makkelijker toegang tot het toilet. Overleg met je verloskundige of arts – Zeker als je complicaties hebt, is het slim om eerst even te checken of vliegen voor jou veilig is.
Een laatste reis maken voordat de baby komt? Heerlijk! Maar zorg dat je goed voorbereid op pad gaat. En vooral: luister naar je lichaam!
Medische setting
Niet overal ter wereld is de gezondheidszorg zo goed als in België. In veel (sub)tropische landen zijn ziekenhuizen minder goed uitgerust, met verouderde apparatuur, een tekort aan medisch personeel en soms gebrekkige hygiëne. Spoedzorg, zoals een keizersnede of intensieve zorg voor pasgeborenen, is niet altijd direct beschikbaar. Soms moet je uren reizen voor een goed ziekenhuis.
Bovendien is bloedtransfusie in sommige landen niet goed gecontroleerd op infectieziekten zoals HIV en hepatitis B. Ook veilige medicijnen kunnen moeilijk te krijgen zijn, wat een risico vormt als je een infectie oploopt, zoals malaria of dengue.
Wat kun je doen?
– Kies een bestemming met betrouwbare medische voorzieningen.
– Zorg dat je reisverzekering medische evacuatie dekt bij noodgevallen.
– Overleg met je arts of verloskundige voor je vertrekt.
Hi!
Ik ben Bronke, schrijfster van reisgierig.be. Reisgierig.be is mijn uit de handgelopen hobby en mijn grote passie, maar daarbuiten werk ik nog full-time als reizigersverpleegkundige in Utrecht. Wil je graag meer te weten komen over mij?
Volg Reisgierig ook op jullie socials via deze links:
Meer weten over
Hi!
Ik ben Bronke, schrijfster van reisgierig.be. Reisgierig.be is mijn uit de handgelopen hobby en mijn grote passie, maar daarbuiten werk ik nog full-time als reizigersverpleegkundige in Utrecht. Wil je graag meer te weten komen over mij?
Volg Reisgierig ook op jullie socials via deze links:
Video
Inspiratie
Colombia
